“ЛАНТУУ ДОХИО” ТББ Үүсэх болсон шалтгаан /2012.10-р сар/ Төрсөн охиноо хүний наймаанд алдсан хохирогч Ц.Ганзориг гудамжинд ганцаараа тэмцэл хийж байсантай санаандгүй тааралдан анх хүний наймааны талаарх ойлголт авсан. Түүнээс хойш нэг сарын дараа хамтдаа тэмцэж явсан Ц.Ганзориг агсан зуурдаар амь насаа алдан тус хэргийг шударга бус шийдэгдсэн гэж үзсэн учраас цахим ертөнц, бусад хэлбэрээр олон залуус нэгдэн хамтдаа хүний наймааны эсрэг үзэл бодлоо илэрхийлж эхэлсэн. Тухайн хэргээс улбаалж хүний наймаа гэдэг зүйлийн талаар бодит мэдээллийг авах тусам “Монголд ийм зүйл байсаар ирсэн гэж үү ? Байна гэж үү ? Бид юу хийж чадах вэ ?” гэдэг асуултууд гарч ирсэн. Ингээд залуус сайн дураараа нэгдэж цуглаж тууштай зоригтой тэмцэж чадах нь тэр дундаасаа шүүгдэж эхэлсэн. Цахим ертөнцөөр, сонин, телевиз олон нийтийн мэдээллийн хэрэгслээр асуудлуудыг зоригтой хөндөж, дуугарч эхэлсэн. Энэ үед Монгол улсад хүний наймааны эсрэг үйл ажиллагаа явуулж ирсэн олон төрийн бус байгууллагуудтай харилцаж үзсэн ба тэдний 80-с илүү хувь нь эмэгтэй гишүүдээс бүрдсэн байгаад гайхсан. Биеэ үнэлэлтийн гол худалдан авагч, хүний наймааны гол санхүүжүүлэгч болох эрчүүдийн дуу хоолой нийгэмд хаа байна вэ? Ийнхүү “Хүний наймааны эсрэг 100 залуу” ил тод өөрсдийгөө зарлан олон нийтийн хуудсаар байр сууриа илэрхийлсэн. How “Lantuun Dohio” non-profit organization started /October, 2012/ One late summer day, I passed by a man who sat on the bench on side of the street and held a poster, which read “Let’s Stop Human Trafficking!” I had a short conversation with him, I learnt that his name was Ganzoirgh Ts., and lost his daughter to human trafficking. He sat on that bench everyday in hopes of letting his voice heard to authorities and raising awareness so that no other girls have to go through what his daughter went through. Within a month after our first encounter, Mr. Ganzorig Ts. had passed away due to reasons unknown. Because people thought that his death was not justified, many young people came together and started sharing their thoughts and took a stance against human trafficking in Mongolia. After the passing of Mr. Ganzorig Ts., I started learning more about different cases and their details and facts. During this investigation, many questions arose, such as: “Has this really been happening in Mongolia? If so, how come I and so many other people never heard it?!”, “Do we currently have it?”, and “What can we do about it?” From then on, many youths came together voluntarily and they had started working strongly and bravely against such atrocity in our society. Through social media, newspapers, television, and other public media tools, people had started stating their stances and let their voice heard. During that time, we started communicating with many non-profit and non-governmental organizations. Surprisingly, we found out that more than 80% of those organizations are consisted of only women. We wondered where do the social stance and the voice of men – who are usually more involved in those crimes. And as a result, the 100 Guys Against Human Trafficking movement had started, expressing their voice through various sects in public media. Анхны алхам – Жинхэнэ эр хүн охидыг худалдаж авдаггүй ! /2013.01-р сар/ Олон жилийн туршид Монгол улсад охидыг “Биеэ үнэлэлт” нэрийн дор хүчээр биеийг нь үнэлүүлэн хүний наймааны золиос болгож байгаа юм. Биеэ үнэлэлт нь Монгол улсад захиргааны арга хэмжээгээр зохицуулдаг энгийн зөрчил төдий зүйл байдаг бол хүний наймаа бол олон жилийн ялын тогтоолтой эрүүгийн гэмт хэрэг юм. Тухайн бизнесийн гол худалдан авагч нь эрчүүд. Ингээд байшин хороолол, гэр хороолол гэх мэт газруудаар яван “Жинхэнэ эр хүн охидыг худалдаж авдаггүй” нэртэй зурагт хуудаснуудыг байрлуулж эрчүүдийг уриалсан зураг авахуулж, видео, богино хэмжээний шторкуудыг олон нийтийн хэрэгслээр цацан давхар суурь асуудлыг хөндөж ярьсан. Нийгэмд хүчирхийллийн эсрэг эрчүүд ингэж нэгдэн дуу хоолойгоо өргөх нь цөөн байдаг тул мэргэжлийн салбарын хүмүүсээс эхлээд олон нийт, нийгэм биднийг эерэгээр хүлээж аван олон нийтэд сайн нөлөөллийн ажил болж чадсан. First Step - Real men don’t buy girls! /January, 2013/ For many years, human trafficking has been existing in Mongolia under forced “prostitution” label and many girls had been victimized. While prostitution is considered a minor offense, which is regulated by administrative law, human trafficking is a criminal offense that is punishable by several years of imprisonment. Primarily, patrons of prostitution are men. Therefore, we organized an awareness and advocacy campaign that specifically targeted men. Through this campaign, we rallied men to become allies to fight against human trafficking and distributed “Real men don’t buy girls” posters in ger districts (slum area) and apartment complexes. The short video clips and ads were broadcasted through all major mass media outlets to bring more attention to the root cause of the problem. Since men-led movement against violence is uncommon in Mongolian society, our campaign was well received and supported by human rights advocates and the overall public. Маш олон хүмүүс хандаж эхэлсэн 2012.11 сар Хүний наймааны золиос болсон гэх 4 охинд өмгөөлөгчийн зардал цуглуулж өгөн хэргийг эхлүүлсэн нь хожим 8 хохирогч 7 холбогдогчтой онц ноцтой зохион байгуулалттай гэмт хэрэг болж томров. Энэ чиглэлээр нэрээ нууцалсан олон хүмүүс хандах боллоо. Хүний наймаанд өртсөн хохирогчдын ар гэрээс ирсэн хэдэн арван захидал, зуу гарсан тооны цахим захидлыг судалж үзэхэд ижил төрлийн гэмт хэрэг маш их байлаа. Мэдлэг мэдээлэлгүйн улмаас өндөр цалинтай ажил, тэтгэлэгт сургууль, зуучлах гэх мэт зүйлсэд хууртан Монгол улсаасаа гарч худалдагдсан, одоог хүртэл эх орондоо ирж чадахгүй аймшигт амьдралаар амьдарч байгаа охид, залуусын ар гэрийнхний дуу хоолой бидэнд хандсан юм. Many people had started contacting us… November 2012. We started raising funds to hire attorneys for four girls who became victims of human trafficking. The investigation further revealed total of 8 victims and 7 suspects as part of series of well-organized crimes. Since then, many people came to us anonymously. We started receiving hundreds of emails and letters from the families of the victims, and by analyzing the information provided, we found that many of the cases were similar in nature and some showed repetitive patterns to one another. Due to the lack of information and knowledge, hundreds of young people had left Mongolia under the belief that they would be paid well or be able to attend great schools overseas. The voice of those people continued to contact us to find ways to safely return the displaced people back home. Зөвхөн эрчүүдээс бүрдсэн “Лантуу дохио” ТББ Үйл ажиллагааны хүрээ томрон, төрийн болоод төрийн бус байгууллага, хэвлэл мэдээллийн байгууллагатай хамтран ажиллах хэрэгцээ ихсэх тусам хуулийн этгээд болох шаардлагатай гарч ирсэн. Ингээд 2014.03.28-ны өдөр нийгэмд “Лантуу” мэт хүчтэй сэрэмжлүүлэг өгөх ёстой гэсэн утгыг агуулсан “Лантуун дохио” ТББ-г байгуулан энэ байгууллагад эрсдэл хүлээх хэсэг буюу үндсэн гишүүд нь зөвхөн эрэгтэй хүн байна гэсэн дүрэм, шийдвэр гаргасан. Өнөөг хүртэл энэ дүрмээсээ гажаагүй үйл ажиллагаа явуулж байгаа. “Lantuun Dokhio” NPO consisted of only men As our activity range became wider, we started dealing with varieties of governmental and nongovernmental agencies, different types of public media sectors; we had to become a registered entity. On March 28, 2014, in order to warn the society as strong as “Hammer”, “Lantuun Dohio” NGO was formalled established. From its inception, “Lantuun Dohio” NGO follows one major rule of having only men as the official members and risk taker if anything happens, which still applies today. “Хүний наймааны эсрэг үндэсний хөдөлгөөн”, “Хүний наймааны эсрэг сэдэвт гэрэл зургийн үзэсгэлэн” Хамгийн түрүүнд хүний наймаа гэдэг зүйлийн талаар иргэд, олон нийт бодитой үнэн зөв мэдээлэлтэй болох нь чухал юм. Учир нь энэ хэргийн дийлэнх хувь нь тухайн хүн өөрөө мэдлэг мэдээлэлгүйн улмаас хохирогч болдог онцлогтой. Иймээс хүний наймаа гэдэг гэмт хэргийн онцлог шинж тэмдгийг олон нийтэд харуулсан, түүний үйлдэгддэг 5 төрлийг ялгаж үзүүлсэн зохиомжид гэрэл зургийг авч бэлтгэн томоохон хэмжээний гэрэл зургийн үзэсгэлэн, цогц арга хэмжээг дэлгэлээ. Энэ арга хэмжээнд мэргэжлийн, олон улсын нийлсэн 9 байгууллагыг урьж оролцуулан “Хүний наймааны эсрэг үндэсний хөдөлгөөн”-г эхлүүлэн, тус гэмт хэргийн эсрэг үзэл бодолтой иргэд, залуусын гарын үсгийг цуглуулж бодит оролцоог бий болголоо. Мэргэжлийн байгууллага бүр өөрсдийн чиглэлээр илтгэл, сургалтыг 3 хоногийн турш зохион байгуулан нийт 800 хүн биеэр, илүү тооны хүмүүс 21 ширхэг хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр сэрэмжлүүлэг, ойлголтыг авч чадсан. “National Movement Against Human Trafficking”, “Photo Exhibition Against Human Trafficking” First of all, educating and informing public about human trafficking is the most important step because most of the time, the lact of information and education makes the victim without even realizing he/she is becoming one. Therefore, we held a major photo exhibition displaying the 5 types of human trafficiking and their characteristics. Total of 9 professional and international organizations contributed to this event, and started the “National Movement Against Human Trafficking”. Through the exhibition, we started collecting the signatures of those who have the same perspective as us on the matter. Also, the every organization had held workshops and lecture presentations to over 800 people in 3 days period, and even more people get information through 21 different media agencies. Тэд хаачив эссэ уралдаан ба хүний наймаа /2013 он 04-р сар/ 1990 оны шилжилтийн явдлаас хойш 2005, 2006 он хүртэл Монгол улсад, ялангуяа Улаанбаатар, Дархан, Эрдэнэт хотуудад орон гэргүй, хараа хяналтгүй гудамж траншейнд амьдардаг маш олон хүүхдүүд байдаг байв. Харин 2007 оноос эхлэн хараа хяналтгүй хүүхдийн тоо нүдэн дээр илт багасаж хаяа нэг үзэгдэх болсон юм. Одоо хүртэл сэжиг төрүүлэх энэ асуудлын мөрөөр Лантуун дохио ТББ “Тэд хаачив” нэртэй эссэ уралдаан зарлан эрлийн үр дүнд “Ах эгч дүүсийн холбоо” нэртэй өнчин хүүхдүүдийн холбоотой танилцсан юм. Тэднээс илүү бодитой мэдээллийг авсны дараа маш олон хүүхдүүдийг бэлгийн мөлжлөг, хөдөлмөрийн мөлжлөг, эд эрхтэний наймааны золиос болгон гадаад улсад худалдаалсан байж магадгүй гэсэн сэжиг төрж цааш нь судлаж эхлэв. Эцэг эхээс өвлөж үлдсэн хөрөнгө, барьцаа байхгүй гэдэг шалтгаанаар банкнаас зээл авч чадахгүй байсан ах эгч дүүсийн холбооны “Монгол гуталчин” төслийг дэмжин анхны хөрөнгө оруулалтыг босгох аян явуулснаар “Монгол гуталчин” гутлын цех амжилттай үүд хаалгаа нээлээ. “Where had they go” essay competition & human trafficking /April, 2013/ Since the Mongolian Democratic Revolution in 1990 until 2005 and 2006, many children were abandoned by their parents and lived in the streets of big cities, such as Ulaanbaatar, Darkhan, and Erdenet. At that time those children were called “Street Kids”, and they were everywhere during that time period. Around 2007, the sight of the street kids had significantly dropped and people started wondering where they had gone. Even now, people do not know the true story behind their mass disappearance, and Lantuun Dohio NGO had held essay writing contest underb the title of “Where they had gone?”. Furthermore, the research had led us to meet the local association of orphans, “The Brothers & Sisters’ Association”. Through the information we collected from the association, we got better ideas on where those street children had gone to, and we had came up to few possible reasons why they disappeared: they might have became victims of: forced prostitution, forced hard labor, organ trafficking, or even human trafficking to overseas. About the Brothers & Sisters’ Association, they had successfully opened their first business, “Mongol Gutalchin” or “Mongolian Cobbler”. Хүүхдэд ээлтэй хөрш аян /2013.05-р сар/ Улаанбаатар хотын Баянзүрх дүүрэгт төрсөн эцэг нь 5 настай хүүгээ заазуурдсан аймшигт хэрэг гарсан ба энэ хэрэг олон нийтийн цахим сүлжээгээр хаа сайгүй тархаж Монголчууд маш ихээр цочирдов. Олон хүмүүс Лантуун дохио ТББ-д хүүхдийн төлөө ямар нэгэн үйлдэл хийхийг уриалсан хүсэлт, шаардлагуудыг ирүүллээ. Лантуун дохио ТББ, Хүчирхийллийн эсрэг үндэсний төвтэй хамтарч тус хэрэг дээр сүүлийн шатны шүүх хурал дуустал ажиллав. Энэ хэрэг нь байнга үйлдэгддэг гэр бүлийн хүчирхийллийн хүндэрсэн хэлбэр байсан бөгөөд 5 настай хүүхдийг төрсөн эцэгтээ заазуурдуулах хүртэл олон жилийн турш хөршүүд нь хүчирхийллийн талаар хэнд ч мэдээллээгүй байсан юм. Энэ нь Монгол улсад нийтлэг дэлгэрсэн үзэгдэл, ноцтой асуудал билээ. Дэвшил юу гэвэл анх төлөвлөгдсөн байсан ялын заалт дээр эрүүгийн хуулийн 100.1 буюу байнгын тарчлаан зовоосон гэдэг үндэслэлээр 1.6 жилийн ял нэмүүлж чадсан явдал юм. Энэ нь байнга гэр бүлийн хүчирхийлэлд амьдардаг олон мянган эх хүүхдүүдийг гэмт хэргийн хохирогчид гэдгийг батласан том жишээ байлаа. Үүнээс улбаалан гэр бүл, хүүхдийн хүчирхийллийн эсрэг “Хүүхдэд ээлтэй хөрш” нэртэй аяныг эхлүүлэн байшин, гэр хорооллуудаар нөлөөллийн ажлыг явуулсан юм. Мэдээж шоронд хорих яллах арга нь хүчирхийллийг зогсоох хамгийн сайн арга биш гэдгийг бид мэдэж байлаа. “Caring Neighborhood” campaign (May 2013) A terrible crime of a father who cut his 5 year old son with a chopping knife happened in the Bayanzurkh District of Ulaanbaatar. This news was spread throughout the social network and terrified Mongolians. Lantuu Khuu NGO received many request and demands to do something for the children. Lantuu Khuu NGO worked with National Center against Violence on the crime until its final court. The act of the father doing this severe violence happened many times and is a form of family severe violence. Surprisingly the neighborhood around the family was silence until the father chopped his son with the broad knife. This act of silence about any violence is common in Mongolia and we see it is as serious issue in the Mongolian community. The effort we made was that we could add 1.6 years to the criminal’s judge decision at the court based on the article of Justice law of 100.1 as it is described as ‘suffered frequently’. This was a huge impact that affirms there are thousands of mothers and children are in the same condition as they have frequent violence. Lantuu Khuu NGO initiated ‘Neighborhood Who cares Children’ influence campaign work against family violence throughout suburb and house districts. We know that putting the criminals in the prison is not the best way to stop violence. Олон улсын хамтын ажиллагааны эхлэл Unbound USA /2013.06-р сар/ АНУ-н Техас мужид хүний наймааны эсрэг үйл ажиллагаа явуулдаг Unbound ТББ-тай байгууллагатай хамтран Хууль зүйн үндэсний хүрээлэн дээр "Нэг сэрэмжлүүлэг нэг амь" сэдэвт сургалтыг цагдаа, нийгмийн ажилтан, багш, эмч, олон нийт гэсэн зорилтот бүлэгт амжилттай зохион байгууллаа. The beginning of the international collaboration – Unbound USA (June, 2013) We have successfully conducted a training to raise awareness, educate, and precaution about human trafficking in collaboration with Unbound NGO. Unbound is located in Texas, USA, and operates against human trafficking in the states. The training took place at the National Institute of Legislation under the theme “One Awareness, One Life” and had included local police, social workers, teachers, doctors and the general public. Зочид буудал төсөл /2013.06-р сар / Монгол улсад сүүлийн 10 гаруй жилийн хугацаанд аялал жуулчлалын хөгжлийг даган “Секс аялал жуулчлал” орж ирсэн. Секс аялал жуулчлал нь “Гольф тур” гэх мэт нэрэн дор нууцаар үйлдэгддэг, насанд хүрсэн болоод хүрээгүй охидыг хамарсан гэмт хэрэг, далд биеэ үнэлэх бизнес юм. Насанд хүрээгүй хүүхэдтэй холбоотой тохиолдолд энэ нь гэмт хэрэг болох бөгөөд энэ гэмт хэргийг шууд утгаараа дэмжигч, өөхшүүлэгч, оршин тогтнуулагч нь зочид буудал, жуулчны баазууд юм. Тэд багадаа 4-5, ихдээ 30-40 тооны охидыг “Нууц” караокед цуглуулан наргиж цэнгэн дараа нь секс үйлчилгээ авдаг. Харин Монгол улсад үйл ажиллагаа явуулж буй зочид буудал, жуулчны баазууд зочид буудалд орж байгаа насанд хүрээгүй хүүхдийн бүртгэл, харгалзагч, хяналтын асуудал дээр маш сул ханддаг бөгөөд төрөөс зохицуулсан хууль дүрэм, журам огт байхгүй юм. Лантуун дохио ТББ уг асуудлыг хөндөн зочид буудлын үйл ажиллагаа явуулах тусгай зөвшөөрөл олгодог. Аялал жуулчлалын газар, цагдаа, зочид буудлын эзэд, үүдний хүлээн авагч гэх мэт холбогдох хүмүүстэй уулзаж “Насанд хүрээгүй хүүхдийн, бүртгэл, хяналт, харгалзагчийн” асуудлыг хөндөн гаргаж шаардлага, хүсэлт, хамтран ажиллах санал тавьсан боловч төдийлөн сайн дэмжлэг авч чадаагүй. Тэгсэн ч Сүхбаатар дүүргийн 45 зочид буудлаар явж “Бид хүүхдийг хамгаална” нэртэй постерыг үүдэндээ наахыг уриалан үүдний хүлээн авагч, эздүүдтэй уулзан аман ятгалга, нөлөөлөл, ухуулгын ажлыг хийсэн юм. Холбогдох дүрэм журам үгүй учраас олон буудлууд тэрхүү наалт, постерыг авч хаясан байсан ч зарим нь дэмжиж ойлгоод одоо хүртэл байршуулж буй 10 гаруй буудал байна. Hotel project /June, 2013/ Over the last 10 years, following the rapid development of tourism, "sex tourism" has entered in Mongolia. Sex tourism is secretly done under the name of "Golf Tour" etc. This has become an underground prostitution business involving adults and juveniles. Because it involves minors, it is a crime, and the supporters of this crime are people working in the hotel and tourism industry. They bring at least 4 to 5 girls and at most 30 to 40 girls in secretive karaokes to party and then the customers receive sex services. Unfortunately, there are no access control and identification check for minors entering the hotels and tourist camps, and there is no federal law on the issue. Lantuun Dohio has met and addressed the issue to the representatives of the hotel and tourism licensing agencies, hotel owners, receptionists and police, and it suggested and requested to register, monitor, and identify these minors and offered to work together with these corresponding organizations and people. However, Lantuun Dohio could not get enough support from them. Nevertheless, Lantuun Dohio went on to influence these hotels by going to 45 hotels in Sukhbaatar district, Ulaanbaatar. The organization urged them to support against the child prostitution and provided them with “We Protect Children” posters to put in their entrances. Upon receiving these posters, some were supportive of the cause, and some were not. Because there is no law on this issue, many hotels had removed the posters. On the other hand, there are about ten hotels that kept the posters and raising the awareness with us. Лантуун дохио хорих ангид ажиллалаа /2013.09-р сар/ Монголын түүхэнд анх удаа “Шорон” ард түмэнд үүд хаалгаа нээн, ШШГЕГ-с RoyalHD телевизтэй хамтран 50 цуврал дугаарт зорилтот нэвтрүүлгийн төсөл хэрэгжүүлсэн юм. Тус нэвтрүүлгийн хөтлөгчөөр Лантуун дохио ТББ-н тэргүүн Ч.Ганжавхлан, хамтрагч байгууллагаар Лантуун дохио ТББ болон бусад ажилласан юм. Нэвтрүүлгийн хүрээнд 3 сарын турш хүүхэд, эмэгтэйчүүд, бусад дэглэмийн хорих ангийн хүмүүжигчидтэй уулзан судлагаа, нэвтрүүлэг, төслүүдийг гүйцэтгэсэн бөгөөд жирийн дэглэмт 421-р ангид номын сан, эмэгтэйчүүдийн хорих ангид цуврал лекц арга хэмжээг зохион байгуулсан. Мөн хүн худалдаалах гэмт хэргийн ялтан, хүчингийн гэмт хэргийн ялтан, бэлгийн гаж зуршлаа зүй бусаар хангасан гэх мэт онцлогт хүчирхийллийн гэмт хэргийн ялтан, үйлдэгч нартай нүүр тулан уулзаж ямар хүн гэмт хэрэг үйлддэг, яагаад үйлддэг эсэх шалтгаан нөхцлийг судлаж ойлгосон. 50 цуврад нэвтрүүлгийг ойлгомжгүй шалтгаанаар 23-дахь дугаараас хууль зүйн яамны зүгээс хүчээр зогсоож бүх баримт, бичлэгийг нууцласан бөгөөд энэ төсөл нь цаашаа үргэлжлээгүй болно. Lantuun Dokhio worked at the prison /September, 2013/ First time in Mongolian history, The General Executive Agency of Court Decision and Royal HD television channel collaborated on 50 series TV program intended to open the “Prison” door to public and educate public on life behind the bar. The founder of Lantuun Dokhio, Ganjavkhlan Chadraabal, was the reporter of the program, and Lantuun Dokhio non-governmental and non-profit organization was a project partner. Within the duration of the program, 3 months, the production team met inmates from juvenile prison, women’s prison and other security level prisons and conducted survey along with other projects: started a library at minimum level prison 421 and organized series lectures at women’s prison. In addition, we met inmates who were incarcerated under human trafficking, domestic and sexual violence and sexual misconduct offenses, and the interview covered deep topics about what type of people conduct these types of crime and what are the underlying causes. Unfortunately, our initially planned 50 series TV program was forced to stop its production after 23rd episode due to direct pressure from Ministry of Justice without a reasonable cause. Олон улсын хамтын ажиллагаа улам хүрээгээ тэлж өргөсөв Talita Asia /2013/ Шведийн хүний наймааны эсрэг үйл ажиллагаа явуулдаг хамгийн том байгууллага Talita Sweden Азиас анх удаа Монгол улсад салбараа нээн Лантуун дохио ТББ-тай холбогдсон бөгөөд тэднийг хүлээж авах өдөрлөг зохион байгуулан хамтарч ажиллах санамж бичиг үйлдэж гарын үсэг зурав. International co-operation expands to Talita Asia /2013/ �Talita Sweden, the biggest organization in Sweden that operates against human trafficking, has opened its first chapter of Asia in Mongolia for the first time and collaborated with Lantuun Dohio, NGO. Both parties signed a Memorandum of Cooperation during the welcoming event for Talita Sweden. Хүүхдийн “Гэр номын сан” төсөл /2013-2015/ Хүүхэд бол сэрэмжлүүлэг өгөх шаардлагатай хамгийн том зорилтот бүлэг юм. Гэхдээ хүчирхийлэл, хүний наймаанаас урьдчилан сэргийлэх мэдээлэл өгөхөд хамгийн хэцүү хэсэг. Иймээс бид “Хүүхдийн номын сан” төслийг эхлүүлэн олон нийтээс хандивын ном цуглуулж эхлэсэн. Шинэ жилийн өмнө “Оюунлаг шинэ жил” уриатай зохиогдсон энэ аяныг хүмүүс маш сайн дэмжиж хангалттай хэмжээний ном цуглав. Тэр болгон төр засгаас хүрч ажиллаж чадаад байдаггүй хотын алслагдсан дүүргийн 2 цэгт /Улиастай шинэ эцэс, Улаан чулуутын хогын цэг/ “Гэр номын сан” байгуулж хүүхдэд оюунлаг орчин бүрдүүлж өгөхийн хажуугаар хүчирхийллээс өөрийгөө хамгаалах мессеж, сэрэмжлүүлэг өгөхийг хичээж эхлэв. Ном унших, гэрийн даалгавраа хийхээс авахуулан тус номын сангууд нь хүүхдэд маш их хэрэгтэй шууд үр дүнгээ өгч байсан ч хүүхдийг хүний наймаа хүчирхийллээс сэрэмжлүүлэх тал дээр төдийлөн сайн ажиллаж чадахгүй байлаа. Үүнд мэргэжлийн боловсон хүчний нөөц дутагдаж байсан юм. “Children’s Home Library” Project /2013 - 2015/ Precaution about human trafficking and other crimes should be provided to people of all ages, especially to the children. Unfortunately, this age group is the most difficult one to reach to provide information about these crimes. Therefore, we started the “Children’s Home Library” project and started collecting books through donations. The project took place right before the New Year with the slogan, “Wisdom New Year”. There are areas where social welfare does not reach as much as other areas, such as Uliastain Shine Etses & Ulaan Chuluutiin Hogiin Tseg. Therefore, these were the two places we chose to open our first branches of “Children’s Home Library” to provide comfort and an appropriate place to read and learn, as well as to give accurate information and to precaution about the potential dangers of human trafficking and other crimes. Soon after, the libraries have turned out to be children’s favorite places to read books and do their homework. However, the main goal of raising the awareness of human trafficking and spreading other precautionary information was not accomplished as well as we originally planned. It was made apparent that we needed professionals in handling these sensitive matters, such as teaching children about the dangers of human trafficking. Монголд хүний наймааны эсрэг ТББ-уудын сүлжээ байгуулагдлаа /2014.02-р сар/ Европын холбоо Каритас Чех байгууллагын санхүүжилттэйгээр ХАБСТ-т санаачлан 19-н ТББ-г нэгтгэн 2 жилийн хугацаатай “Хүний наймааны эсрэг ТББ-уудын сүлжээ”-г байгууллаа. Тус сүлжээний зорилго бол Монгол улсад хүний наймааны эсрэг үйл ажиллагаа явуулдаг ТББ-уудын хамтын ажиллагааг бэхжүүлэн, чадавхижуулах байсан бөгөөд төслийн хүрээнд бид олон төрлийн мэргэжлийн сургалтанд суух болов. A network of NGOs against human trafficking has been formed /February, 2014/ Nineteen NGOs in Mongolia have formed a network to fight against human trafficking during the last 2 years. This program is sponsored by European Union Caritas Czech and was founded by the Human Security Policy Studies Centre. The main purpose of this network program is to get those NGOs to perform cooperative projects and to empower each other. The program provided opportunities for us to attend many professional seminars and workshops. Хүүхдийн эрхийн ноцтой асуудлууд ил гарч ирлээ ! Өнгөрсөн жил төрсөн эцэг нь 5 настай хүүхдээ заазуурдсан хэрэг гарснаас хойш жил шахуйн дараа 2014 оны 3 сарын 21-22 шилжих шөнө Лантуун дохио ТББ-н гар утсанд нэгэн дуудлага ирсэн нь төрсөн эцэг нь 2 настай охин, 8 настай хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүгээ шөнөжин хазаж тамлан зовоосон хэрэг байсан юм. Мэргэжлийн байгууллагатай хамтран уг хэрэг дээр өмгөөлөл, хуулийн үйлчилгээ, нөлөөллийн ажил хийж эхлэсэн бөгөөд “Хүүхдэд ээлтэй хөрш” аян үргэлжилсээр байлаа. Ийм төрлийн хэргүүд Монгол улсад маш түгээмэл гардаг, олон жилийн туршид гарсаар ирсэн боловч тэр болгон мэдээлдэггүй байсан юм. Харин цахим ертөнцийн нөлөө, иргэн бүр сошиал нэтворк, олон нийтийн сүлжээг идэвхитэй ашиглах болсноор маш олон төрлийн ноцтой хэрэг, асуудлууд ил гарч эхлэсэн. Үүнийг дагаад хүүхдийн нүүр царай нэр усыг далдлахгүй шууд дэлгэх, хүүхдийн нэрээр хуурамч хандив мөнгө цуглуулах зэрэг сөрөг талын зүйлсүүд гарах болов. Ямартаа ч чимээгүй нуугдаж амьдарсан олон ээжүүд, хүчирхийллийн хохирогчид сэрж эхлэсэн. Тэд нэрээ нууцлан энд тэндэхийн груп, хуудсуудад өөрийн асуудла ярьж, тусламж хүсэх боллоо. Big Cases Have Been Revealed! In 2012 there was an incident where a father had cut his son with a cleaver knife. Two years later, Lantuun Dohio NGO received a phone call about a case notifying the organization that a father bit his two-year-old daughter and a disabled eight-year-old son over the night of March 21st and 22nd of 2014. This prompted us to contact the local attorneys to get legal services in efforts to create a movement called “Caring Neighbors”. Cases like these were very common throughout the years in Mongolia, but not enough light was shed on these cases and the public was largely unaware of such incidents. Through online networks and the common use of social media, those kinds of intense cases were made transparent to the public. Based on that development, there have been many cases where they had openly showed the children victims’ identities without any restrictions to the public. In addition, in the name of helping these children, fraudulent donation organizations were also started that collected funds to “help” the victims. At any rate, mothers who remained silent about these incidents started to speak up against abuse and created communities and groups to share their stories and experiences under the protection of anonymity. Монгол баатрын дүрээр хүүхдийг хамгаалах санаа буюу “Лантуу хүү” төрөх болсон шалтгаан Хүүхдийн эрхийн зөрчлийн талаархи хандалт улам ихсэв. Хүн худалдаалах гэмт хэргийн хохирогчдын тоо огт багасаагүй харин ч ихсэх төлөвтэй болсон ба зөвхөн арга барил, үйлдэх нөхцөл нь улам бүр нарийсан хамгийн эрсдэл өндөртэй бүлэг нь хүүхэд, өсвөр насныхан байлаа. Гэтэл хүүхдийн номын сан маань хүүхдэд боловсрол олгох, тав тухтай хичээлээ хийх орчин гэх мэт тал дээр үр ашигаа сайн өгч байсан ч хүүхэдтэй ойртон хүний наймаа, хүчирхийллээс сэрэмжлүүлэх, мэдээлэл өгөх тал дээр амжилт муутайхан байлаа. Үүний гол шалтгаан нь хүчирхийлэл, хүний наймаа гэдэг өөрөө хүүхдэд шууд хүрэхэд маш хүнд сэдэв юм. Ингээд бид аргаа өөрчлөхөөр шийдлээ. Яавал хамгийн зөв замаар “Хүүхдэд” сэрэмжлүүлэг өгөх урьдчилан сэргийлэх вэ ? гэдэг асуултын хариуг хайж эхлэлээ. The idea of Mongolian superhero that protects and saves children and the birth of “Lantuu Khuu” (Hammer Boy) Each day, new cases of violation of children’s basic rights have been reported, and the human trafficking incident reports had significantly, the exact opposite of what we planned. Through those different cases, we saw that there was a clear trend of new and advanced ways of getting around the law enforcements and authorities. In addition, what really alarming was that their target groups were children and teenagers, which are the most susceptible age group. Event though some of the projects that we have started, like home library, became the favorite place for children and teenagers to do their homework and make new friends, those projects were not working as well as I wished. The main reason why they did not work as effective as we hoped was that the topic, human trafficking and forced prostitution, is a very complicated matter to explain directly to children in a way that they would understand. Therefore, we decided to change the way we approach, and started looking into ways we can reach out to “Children” in their language: “Lantuu Khuu” or “Hammer Boy”. Монголд анх удаа “Гинжийг тасалъя” хүний наймааны эсрэг 1000 хүний нөлөөллийн гүйлт /2014.09-р сар/ Олон зуун хохирогч тэдний ар гэрийнхэн хүний наймааны давхар золиос болж сэтгэлдээ маш хүнд зовлон, хүлээс мэт гинжтэй явдаг билээ. Тэдний сэтгэлд байдаг гинжийг таслан “Та ганцаараа биш шүү” гэдгийг ойлгуулах, хүний наймааны эсрэг залуусын дуу хоолойг нэгтгэх зорилготой 1000 хүний нөлөөллийн гүйлтийг Лантуун дохио ТББ “Хүний наймааны эсрэг ТББ-уудын сүлжээ”-тэй хамтран амжилттай зохион байгууллаа. Онцлох зүйлс гэвэл энэ гүйлтэнд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн төрлийг оролцуулсан бөгөөд, тус арга хэмжээний ар талд 450 сайн дурын залуус, оюутнууд баг баг болон ажилласан юм. Мөн тус арга хэмжээг нийслэлийн цагдаагийн газраас дэмжин 50 цагдаа хамгаалалтанд гаргаж өгөн 5 км замын хөдөлгөөнийг хааж зохицуулж өгсөн бөгөөд “Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэн” үйл ажиллагаа явуулах зөвшөөрөл олгож дэмжсэн юм. The marathon: “Let’s Break the Chain” - Over 1000 people participated to influence and empower the victims of human trafficking /September, 2014/ Hundreds of victims and their families have been victimized due to human trafficking and they live on with the pain and feel shackled by the chains of those dark memories. Lantuun Dohio NGO and “the network of NGOs fighting against human trafficking” organized the You Are Not Alone marathon to “break this chain” and to fight against human trafficking, which involved over 1000 men and women. This marathon became different from other events – it involved people with disabilities participated, and over 450 volunteers worked as teams to make this event possible. Moreover, the General Office of Law Enforcement had supported us and 50 policemen were on duty to provide security efforts. In this event, over 5 kilometers of road had been closed and gave us the privilege to use the National Park. Хүүхдийн хүчирхийллийн эсрэг ТЭД ХААЧИВ баримтат зохиомжит гэрэл зургийн үзэсгэлэн цогц арга хэмжээ /УЛААНБААТАР, ЭРДЭНЭТ, ДАРХАН ХОТ 2014.10-12-р сар/ 2013 оны хавар эхлэсэн, гудамжинд хараа хяналтгүй байсан тэр олон хүүхдүүд гэнэт “Хаачив” гэж хардсан бидний эрэл үргэлжилсээр байлаа. Энэ нь явсаар “Хүүхдээ хайрлах хүмүүсийн хайр хаачив ?”, “Хүүхдийг анхаарах төр засгийн бодлого хаачив ?” гэдэг асуудлуудыг хөндөж эхлэсэн юм. Хүүхдийн эрх зөрчигдөж байгаа 11 төрлийг харуулсан баримтат гэрэл зургаар асуудал хөндсөн танхим, хүүхэд “Уул нь ингэж хайрлагдах ёстой шүү дээ” гэж уриалсан 11 зургаар “Аз жаргалын танхим”-г үүсгэж олон нийтэд дэлгэсэн нь үр дүнтэй ажил болов. Түүний хажуугаар хүний наймаа, хүчирхийллийн талаар баримтат киног үзүүлэн кино хэлэлцүүлэн лекц, хичээл, цахим гэмт хэргээс урьдчилан сэргийлэх сургалтыг бэлдэн сургуулийн сурагчид, өсвөр насны хүүхдүүдийг олноор хамруулав. Энэхүү арга хэмжээ нь анх Улаанбаатар хотод эхлэсэн боловч Эрдэнэт, Дархан хотод тус тус амжилттай зохион байгуулсан юм. Энэ бүхнийг хийхэдэ Лантуун дохио ТББ-н сайн дурын залуус хамгийн том хичээл зүтгэл хувь нэмэр оруулсан юм. Оюутан хүүхдүүд хүртэл өөрсдийн унааны зардал мөнгөө гарган галт тэргээр бусад хотуудад очиж ажилласныг энд тусгайлан дурдах хэрэгтэй. Against Child Abuse – Documentary Photo Exhibition: Where Are They? (Ulaanbaatar, Erdenet, Darkhan, October – December 2014) “Where are they?” was the question that lingered and prompted the search for many abandoned children who suddenly disappeared. Further along, questions like, “where did the parents’ love for their children go?” and, “where are the government policies that protect our children?” became more prominent. There was an art gallery exhibition with 11 photographs depicting the darkness of the absence of such familial love. Conversely, another hall exhibited 11 different photographs showing happiness with love for each other, both of which were opened to the inspired public. These exhibitions served as a catalyst that stirred up profound emotions from the audience. Besides the exhibitions, there was a documentary movie about human trafficking and abuse followed by debriefing seminars that were designed to create awareness and to educate school children and teenagers about the potential dangers presented through numerous online channels. This movement started in the Spring of 2013 in the capital city of Ulaanbaatar and moved on successfully to Erdenet and Darkhan. The hard-working volunteers of the Lantuun Dohio NGO were the biggest contributors to the spread of such movement.